Yaklaşık 1.5 hafta önce yapacak bir şeyler ararken elime geleneksel çin tıbbına ait 60 sayfalık bir not geçti. Ve bu notun bilgisayar ortamına aktarmam istendi. Bunu yapmak kolay değildi ama sonunda 10 parmakta kendimi biraz daha geliştirdim. Şu anda da bu notlara dair edindiğim bilgileri bir nebze paylaşmak istedim.
Öncelikle insan kendi içinde bir bütün, dışarıya karşı eksik bir yaratıma sahiptir. Çin tıbbı bu konuda ying-yang felsefesini benimser. her bir organ ya ying, yada yangdır. Organlar da kendilerine eş olan 1 veya 1den fazla dengeleyici organa sahiptir.
Dış taraftan bakınca erkekler yang(kuru-sıcak), kadınlar ying(soğuk-nemli) olarak kendilerine yer bulurlar. Bu yapıda kaldıkları müddetçe birbirilerini tamamlama yolunda giderler.
Organlardan birinde oluşan kusur diğer eş organı da etkiler. Mide-Dalak arasındaki ilişki buna örnek gösterilebilir. Mide nemli, dalak kuru tabiatlıdır. Dalak ta oluşan bir sıkıntı mideyi de etkiler. Dalak vücuttaki nem dengesini ayarlar. Dalakta kalktığı zaman mide de yanma görülmeye başlar. Karın bölgesinde şişlik görülebilir. Diğer organlarda beraber uyum içinde olmak zorundadırlar.
Tabi ki tüm belirtiler iç tarafta görülmez. Dalakta problem olduğuna dair en büyük belirti dudaktadır. Dudak rengi cilt rengine yaklaşmışsa dalakta problem olduğunu düşünebiliriz.
Her organın kendine göre bir hassasiyeti vardır. En hassas organ burada böbrektir. Soğuk veya sıcağa çok fazla maruz kalmaması gerekiyor.
Bu ilişkilere genel olarak hakim olduktan sonra hastayla olan ilişkiler gelmeye geliyor. Hastada oluşan fiziksel kusur, aynı zamanda hastanın ruhsal halini de etkileyebilir. Hastanın gözüne bakarak bir çok yorum yapmak mümkün. Gözünün feri gittiği zaman hastanın aynı zamanda depresif bir halde olabilir. Bunun yanında kanın akış olarak normal değerlerin dışında görülmesi mümkündür.
Hastanın diğer dış etkenlerine de bakılarak yorumlar yapılır. Hastanın terlemesi , yüzünün durumu(dil, burun, dudak, diş) bunlara bakılarak gerekli yorum yapılır. Burada misal olarak ağıza ait olan bölümden direk alıntı yapacağım.
6-Ağız/Dudak: (dil yanıltabilir.) (Burun ve dudak net bilgi verir)
- Dudaklarda kuruluk varsa ve basınca hafif ağrı oluyorsa; dalak ve midedeki ısının çok yüksek olduğunun belirtisidir.(ikisi de sindirimde bir numaralı organdır.) Harareti düşürmeli
- Dudağın rengi çok atık ve beyaz ise hemoglobin ve tabi kuvvetin düşük olmasının göstergesi.
- Dudağın rengi mora veya siyaha çalıyorsa, vücut içerisinde mutlaka kanın damarı tıkadığı bir bölge vardır. Veya kanın kıvamı çok koyulaşmıştır.(Hünnap iyi gelir.)
- Ten rengini mutlaka göz önünde bulundurmak gerekir.
- Dudağın kenarındaki ince çizgi (yarıklar) beyaz hale; direk kanla, dalakla alakalı(fazla nemi kurut)
- Dudak kenarındaki su birikmesi: fazla nemi kurut.
Hastalıklara bakacak olursak hasta üzerinde iki tür etki yapmaktadır. Ying’in artmasından dolayı acizlik ve yang’ın artmasından kaynaklanan taşkınlık. Bunların tedavisini belirtilerin gösterdiği halin tersine (yang’sa ying ağırlıklı gibi) besinlerle müdahale edilebilir. Bunların listesini bulmak kısa bir araştırma sonucu bulmak mümkündür. Tavsiye edilen mevsimin, bedenin aşırı olduğu halin tersi haline beslenmektir.
Çin tıbbının değerlendirdiği alanlardan bir tanesi de hılt’tır. Bunlar vücut sıvılarına genel olarak verilen isim(kan, balgam, sevda maddesi.). Sevda maddesi vücutta bulunan koyu kıvamlı kana verilen isim. Bunu vücuttan uzaklaştırmak için hacamat tavsiye ediliyor. Bunun dışında kalan bütün sıvılara balgam deniyor. Balgamın oluşma nedeni vücuttan atılması gereken maddenin atılamayıp birikmesi oluşuyor. Balgamın oluşma sebebi ying’tir(soğuk-nemli). Balgamı da kendi içinde sınıflandırıyor. Vücudun rüzgardan etkilenmesine göre sınıflandırmalar yapılıyor.
Kan kısmına gelince gelince hastanın durumunu anlayabilmek için hastanın nabzına bakmak büyük ölçüde hastalık hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. Yaklaşık 30 çeşit nabız atımından bahsediliyor. Nabzı ölçmek için sol elin bilek hizasından bakılıyor. Genelde sol tarafında 2 parmak genişliğinde bir alandan ölçüm yapılıyor. Bu konuda sürekli çalışan birisi zaman içinde ne tür teşhis vereceğini anlayabiliyor.
Genel olarak bakınca Çin tıbbı hakkında genel bir bilgi vermeye çalıştım. Bu tabi ki suyunun suyunun suyu derecesinde bir yazı oldu. Ancak ilgilenmek isteyenler için farklı bir konudur. Kişinin kendi yararınadır.
Comments